17 Dec ΚΩΔΙΚΕΣ ΗΘΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ ΝΟΜΟΙ @ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Η παραδοσιακή άποψη ότι οι εμπορικές εταιρείες έχουν μοναδικό σκοπό το κέρδος και την προστασία των μετόχων τους έχει πλέον ξεπεραστεί από τα ίδια τα γεγονότα. Μαζί της ξεπεράστηκε και η αντίληψη ότι η Εταιρική (Κοινωνική) Ευθύνη αντίκειται στη μεγιστοποίηση του κέρδους επειδή αφορά δράσεις που ωφελούν διάφορους εξωτερικούς συντελεστές πέραν από τους μετόχους.
Στη λογική του ότι δεν υπάρχουν πλέον μόνο χαμένοι και μόνο κερδισμένοι οι εταιρείες προσπαθούν να δημιουργούν κέρδη για τους μετόχους, προσπαθούν να κλείνουν συμφωνίες που κερδίζουν και οι συνεργάτες τους ώστε να κερδίζει και η ευρύτερη κοινωνία.
Σήμερα η Εταιρική Διακυβέρνηση είναι ένας όρος «ομπρέλλα» στον οποίο η Εταιρική Ευθύνη ενσωματώνεται σταδιακά και κατά συνέπεια αποτελεί μία από τις καλές πρακτικές της Εταιρικής Διακυβέρνησης. Όσο πιο στενή είναι η σχέση τους τόσο περισσότερο βαδίζουμε σ’ έναν δρόμο διακυβέρνησης όπου πρυτανεύουν οι κώδικες ηθικής, κι όχι απλά ο νόμος. Πιο συγκεκριμένα, η κάθε εταιρεία όταν ιδρύεται ξεκινά να λειτουργεί για οικονομικούς λόγους φροντίζοντας να τηρεί το κανονιστικό πλαίσιο. Οσο όμως ωριμάζει φροντίζει να επιδεικνύει την ηθική της στάση αντιλαμβανόμενη το πνεύμα του νόμου και αναλαμβάνοντας υπεύθυνες δράσεις σε περιπτώσεις που αντιληφθεί κενό νόμου. Επίσης αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την βελτίωση της κοινωνίας ανεξάρτητα με το αν σχετίζονται ή όχι με τις καθημερινές της λειτουργίες. Ετσι, στις εταιρείες που νοιώθουν υπεύθυνες και λογοδοτούν στην κοινωνία η ΕΚΕ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των καθημερινών επιχειρηματικών πρακτικών τους μεγιστοποιώντας διαχρονικά την προστιθέμενη αξία σε όλους όσους συμμετέχουν στο οικοσύστημά τους.
Εύκολο να το λέμε, αλλά δύσκολο να το κάνουμε όταν σε κάθε απολογισμό, μηνιαίο, τριμηνιαίο ή ετήσιο, αυτό που κρίνει την επιτυχημένη διοίκηση είναι τα νούμερα και η τιμή της μετοχής.
Αλλά είναι μόνο αυτό που μας εμποδίζει να έχουμε ένα πιο υπεύθυνο πρόσωπο;
Εχουν όλες οι εταιρείες διευθυντή για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ή μιλάμε για έναν παρεξηγημένο ρόλο ίσως και χωρίς ισχύ; Μήπως οι εταιρείες με αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα ή εταιρείες με υψηλά περιθώρια κέρδους έχουν μεγαλύτερη προτίμηση στην ΕΚΕ;
Τι μπορούμε να κάνουμε για να απαλλαγούμε από το στερεότυπο ότι ΕΚΕ σημαίνει αποσπασματικό σχετικό ή με φιλανθρωπία ή εθελοντισμό ή περιβαλλοντική δράση;
Πώς μπορούν οι εταιρείες να αποδείξουν τη συστηματική δέσμευσή τους σε συγκεκριμένες δράσεις σχεδιασμένες προκειμένου να βελτιώσουν την κοινωνία γύρω τους (συνθήκες, δομές, κουλτούρα, κλπ) ξεφεύγωντας από επικοινωνιακά κλισέ και μοδάτες ορολογίες;
Παρατηρώντας τις εταιρείες που σκοράρουν συστηματικά στις λίστες με τις 100 καλλίτερες στον κόσμο διαπιστώνουμε ότι, έχουν κατανοήσει ότι η έννοια της ΕΚΕ θέλει ολιστική προσέγγιση κι έτσι την αντιμετωπίζουν με ολοκληρωμένα προγράμματα δράσης. Οι διακεκριμένες εταιρείες θεωρούν την ΕΚΕ και τη βιωσιμότητά τους ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και άρα είναι αναπόσπαστο κομμάτι του στρατηγικού τους σχεδιασμού. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι τόσο οι επενδυτές όσο και οι υποψήφιοι νεώτερων γεννιών επιλέγουν τις εταιρείες με κοινωνικό και ισορροπημένο προφίλ. Επίσης, οι εταιρείες που πράγματι έχουν τη βούληση να λειτουργούν με διαφάνεια και όντως ενδιαφέρονται να αξιολογούνται είναι εκείνες που έχουν και τους αποτελεσματικότερους μάνατζερς ειδικά στη διαχείριση κρίσεων. Και σε μια VUCA εποχή έχουμε έλλειψη από τέτοια στελέχη.
Στην παγκόσμια πραγματικότητα διακρίνουμε επτά επίπεδα όσον αφορά την ωριμότητα των εταιρειών ως προς την ΕΚΕ. Εταιρείες που
α) αρκούνται στο περιτύλιγμα αλλάζοντας απλώς την εταιρική φρασεολογία στα έντυπα
β) περιορίζουν το κόστος εκπονώντας προγράμματα αποτελεσματικότερης διαχείρισης της ενέργειας
γ) μετρούν την ικανοποίηση των πελατών ή των εργαζομένων τους
δ) δημοσιεύουν εκθέσεις ΕΚΕ
ε) δημοσιεύουν εκθέσεις αειφορίας
στ) αναλαμβάνουν δράση που αφορά όλη την εφοδιαστική αλυσίδα τους
ζ) επαναπροσδιορίζουν την αλυσίδα αξίας αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία να βοηθήσουν ενεργά τις αναπτυσσόμενες περιοχές μεταφέροντας εκεί τις δραστηριότητες τους που βρίσκοντα ψηλά στην αλυσίδα προστιθέμενης αξίας.
Αν πραγματικά θέλουμε να προσθέσουμε ένα λιθαράκι στο Κοινωνικό Κεφάλαιο της χώρας μας επ’ωφελεία όλων, αξίζει να αναστοχαστούμε πού βρίσκεται η δική μας εταιρεία ως προς την ανωτέρω κατάταξη και να μην παρασυρθούμε από τα ψιμύθια. Οσο μικρό μέγεθος κι αν έχουμε οφείλουμε όλοι μας να νιώθουμε υπεύθυνοι και να λογοδοτούμε απέναντι στην Κοινωνία. Και υπάρχουν χίλιοι τρόποι για να το κάνουμε πράξη.
Δημοσιεύτηκε στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ της Παρασκευής 14.12.2018 με αφορμή το Αφιέρωμα στην ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ