
11 Mar Το τέλος της Μισθωτής Εργασίας @Ημερησία
Τα θεμέλια της απασχόλησης τρίζουν συνέχεια. Παρακολουθούμε την πορεία της μισθωτής εργασίας και όλων όσων αυτή συνεπάγεται, να ταιριάζουν περισσότερο στους γονείς και τους παππούδες μας. Οι νεότεροι αποζητούν μεγαλύτερη ελευθερία κι έτσι επανασχεδιάζουν την εργασία. Με λίγα λόγια βιώνουμε το τέλος της Μισθωτής Εργασίας.
Η έρευνα του CFDT[1] σημείωνε ότι το 50% των εργαζομένων δεν είχαν καμμία αυτονομία ως προς την οργάνωση της εργασίας τους και ότι το 34% ένιωθε σαν μηχανή. Και η Gallup υπογραμμίζει ότι μόνο το 13% των εργαζομένων νιώθουν δεσμευμένοι με την εργασία τους. Μήπως έχει ξεκινήσει ένα είδος «Πολέμου για την Ανεξαρτησία της Εργασίας» τώρα που οι εργαζόμενοι αναζητούν μεγαλύτερη αυτονομία, πάθος και δημιουργικότητα στη δουλειά τους;
Διεθνώς [2] ένας στους τρεις millennials θέλει να δουλέψει για τον εαυτό του. Στην Ελλάδα[3] 43% των νέων έχουν σκεφτεί σοβαρά να ξεκινήσουν μία επιχειρηματική προσπάθεια. Η βασιλεία της καθετοποιημένης οργάνωσης του 2ου μισού του 20ου αιώνα έχει αρχίσει να χάνει τη λάμψη της.
Όπως υποστηρίζει ο Bernard Stiegler «Oι θέσεις εργασίας πέθαναν. Ζήτω η εργασία!» εννοώντας ότι η συστηματοποίηση της απασχόλησης κατά τους δύο τελευταίους αιώνες κατέστρεψε σταδιακά την εργασία ως ευχαρίστηση και τώρα αναδύεται ξανά η έννοιά της ως το μέσο να αναπτύξει το άτομο κάτι για τον εαυτό του και να νιώσει μέσα από αυτό ολοκληρωμένος.
Φυσικά βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα βιομηχανική επανάσταση που έχει τα θεμέλιά της στην κατά-παραγγελία οικονομία[4]. Τι την ενισχύει;
- Εχουμε αλλαγές στην κοινωνική συμπεριφορά. Ο κόσμος έχει γίνει πιο ατομιστής. Ολοι διεκδικούν το δικαίωμα της επιλογής και αναζητούν εναλλακτικά οικονομικά μοντέλλα.
- Η τεχνολογική επανάσταση με την ψηφιοποίηση, τις πλατφόρμες των κινητών, οι ηλεκτρονικές πληρωμές και τα κοινωνικά δίκτυα δίνει στον καθένα μας ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στις αγορές.
- Βιώνουμε την ανάδυση ενός νέου οικονομικού μοντέλλου με αφθονία αγαθών, υπηρεσιών και επιλογών – που πολλά απ’αυτά έχουν πουληθεί πριν καν παραχθούν. Το μοντέλλο της κατά παραγγελίαν οικονομίας βασίζεται στην αγορά με την χαμηλότερη τιμή και την πώληση στην υψηλότερη. Αυτό σημαίνει ότι συνεχώς ψάχνουμε για νέες αγορές.
Σ’ αυτήν την νέα επανάσταση παρατηρούμε μια συμμαχία μεταξύ μετόχων και καταναλωτών. Οι διοικήσεις των πυραμιδικών οργανισμών δεν έχουν πια την εξουσία ούτε και την ικανότητα δημιουργίας αξίας μέσα από την μαζική παραγωγή με εργαζόμενους από τη σιωπηλή γεννιά. Τα χαλινάρια τα κρατά η κοινωνία, δηλ. ιδιοκτήτες και/ή καταναλωτές. Διότι εκφράζουν τη γνώμη τους και απαιτούν όλο και πιο εξατομικευμένες υπηρεσίες και προϊόντα. Και φυσικά αυτό είναι ένα μοντέλλο που δεν σταματά να εξελίσσεται και να ανανεώνεται.
Από το 2011 με την «Η Εποχή της Υπερεξειδίκευσης»[5] μιλούσαμε για την δύναμη της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ταλέντου. Δηλαδή την ικανότητα να παρέχεις στον οργανισμό το ταλέντο που χρειάζεται, τη στιγμή που το χρειάζεται, με τη σωστή αμοιβή είτε κτίζοντάς το, είτε αγοράζοντάς το, είτε ενοικιάζοντάς το είτε δημιουργώντας γέφυρες για καινούργιους ρόλους εντός και εκτός εταιρείας.
Οι σημερινοί εργαζόμενοι έχουν πολύ περισσότερα προσόντα από το παρελθόν και γνωρίζουν την αξία τους πολύ περισσότερο επίσης. Συνεχώς ανανεώνουν τις δεξιότητες τους και ελέγχουν το πότε, το πού και το πώς θα εργαστούν, συχνά εικονικά, χάρη στις νέες τεχνολογίες. Περιμένουν επίσης ένα φιλικό εργασιακό περιβάλλον καθώς και οργανισμούς με τεκμηριωμένη φήμη ότι φροντίζουν να καλλιεργούν το ταλέντο το οποίο και συλλέγουν πρώτοι. Βέβαια στην οικονομία κατά παραγγελία τεράστιο ρόλο παίζει και η ταχύτητα γι αυτό και δεν υπάρχει πιά «δουλειά για μια ζωή» αλλά τα συμβόλαια ακόμη και μερικών ωρών. Όμως το άτομο αποφασίζει. Το άτομο που έχει (προσόντα). [6]
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάπως έτσι ήταν και η ζωή των παλαιών μικροβιοτεχνών, που ήταν υπεύθυνοι γι αυτό που παρήγαγαν οι ίδιοι, είχαν τα δικά τους εργαλεία και πληρωνόντουσαν ανάλογα με το αποτέλεσμα της δουλειάς τους. Δούλευαν κυρίως από το σπίτι τους, ήταν υπερήφανοι γι αυτό που έφτιαχναν και έχτιζαν τη φήμη τους και το δίκτυο τους ώστε να εξασφαλίζουν επαναλαμβανόμενες πωλήσεις. Αντί για συμβόλαια, τίτλους και καθηκοντολόγια απολάμβαναν τα οφέλη – δηλαδή την ευθύνη του ρόλου, την εξειδίκευση του επαγγέλματος και τις δραστηριότητες που απέρρεαν από την εξάσκησή του.
Πόσο συμφωνούμε με το ότι παρόλο που η μισθωτή εργασία πεθαίνει η απασχόλησης χαίρει άκρας υγείας;
[1] Το 2016 σε 200.000 εργαζόμενους στη Γαλλία
[2] Ερευνα του YouGov για το Monster
[3] Η επιχειρηματικότητα μέσα από τα μάτια των νέων, Endeavour, EY, AmCham, ΟΠΑ
[4] On demand economy
[5] Thomas Malone
[6] Haves vs have-Nots, manpowergroup
Δημοσίευτηκε στην Ημερησία Σάββατο – Κυριακή 9-10 Μαρτίου 2019 (ένθετο στο ΕΘΝΟΣ)